W przyszłości w Układzie Słonecznym może zdarzyć się wiele niebezpiecznych rzeczy. Nowe wyniki badań sugerują, że pewne niekorzystne zmiany wiążące się z destabilizacją orbit planet mogą nastąpić jeszcze zanim Słońce przemieni się w czerwonego olbrzyma.
Badania sugerują, że jeszcze przez ok. 40 mln lat planety Układu Słonecznego będą okrążać Słońce w obecnym porządku. Potem istnieje szansa na szereg zmian o katastroficznych skutkach. Już Sir Isaac Newton zwracał uwagę na to, że wzajemne oddziaływanie planet może sprawić, że zostaną one wypchnięte ze swych orbit. Dokładne ustalenie tego co się stanie jest jednak bardzo trudne; każda drobna zmiana lub pomyłka przyczyniają się do tworzenia nowych scenariuszy.
Dla uspokojenia nastrojów warto dodać, że przez kolejne 40 mln lat Układ Słoneczny pozostanie w miarę stabilny. Dalej sytuacja zaczyna się nieco zmieniać. W ciągu ok. 5 mld lat swoje położenie znacznie zmienić może Merkury, co grozi destabilizacją pozostałych części układu, w tym możliwej kolizji Ziemi z Marsem. Gregory Lauglin z Uniwersytetu Kalifornijskiego, który przeprowadzał na ten temat badania twierdzi, że zderzenie takie unicestwiłoby wszelkie formy życia i sprawiło, że Ziemia płonęłaby przez ok. milenium w temperaturze zbliżonej do czerwonego giganta.
Jacques Laskar z Paryskiego Obserwatorium Astronomicznego po przeprowadzeniu 1001 komputerowych symulacji doszedł do wniosku, że istnieje 1-2% prawdopodobieństwo, że z czasem orbita Merkurego, z powodu oddziaływania Jowisza ulegnie ekstremalnemu wydłużeniu. Spowoduje to wzrost interakcji między pierwszymi trzema planetami układu. Jak dodaje Laughlin, wydłużona orbita Merkurego może prowadzić do przecięcia orbity Wenus:
– Kiedy dojdzie do przecięcia orbit, i tak chaotyczna sytuacja w Układzie Słonecznym zmieni się w jeszcze bardziej chaotyczną i wiele bardziej niebezpieczną – dodaje.
Destabilizacja łatwo może dotknąć dwie najmniej masywne planety: Merkurego i Marsa (kolejno 6 i 11%) masy Ziemi. Oczywiście możliwości wypływających z symulacji Laughlina było znacznie więcej. Jedna mówiła o zatopieniu się Merkurego w toni Słońca za ok. 1.3 mld lat, inna o wystrzeleniu Marsa poza Układ Słoneczny lub jego kolizji z Wenus. Przyszłość kryje także wiele innych katastrof, o których trudno cokolwiek powiedzieć. Geologiczna przeszłość Ziemi mówi o zderzeniu z obiektem wielkości Marsa, z którego zrodził się Księżyc. Wydarzenie to pokryło lawą powierzchnię planety i podniosło jej temperaturę do tysięcy stopni.
Na podstawie: D.Shiga, Solar system could go haywire before the Sun dies, newscientist.com, 23/04/08.
Grafika w nagłówku: NASA